Metrokunst in Stockholm: de langste kunstgalerij ter wereld

De metro van Stockholm is een soort ondergronds museum: je ziet er de mooiste kunstwerken. Tijdens een stedentrip naar Stockholm bezocht ik een heleboel metrostations. Met deze route door het metronetwerk van Stockholm kom je langs de mooiste stations met ‘subway art’.

Subway art: wat is het?

Je hebt een praktisch vervoersysteem door de hele stad. Dat is alles wat je nodig hebt, toch? Niet als het aan Stockholm ligt. Daar zijn de metrostations echte kunstwerken. In elk van de station kun je deze kunstwerken vinden: van de tunnels tot de platforms, het zijn pareltjes.

Een ritje met de metro in Stockholm is dus een uitje op zich. Elk station ziet er anders uit. In 1957 is de stad begonnen met dit project. Elk station dat werd geopend, werd gemaakt in samenwerking met een kunstenaar. En daarna zijn ook veel van de de oude stations opgeknapt tot kunstwerken.

Omdat er maar liefst 100 stations zijn, noemt Stockholm haar metronetwerk ook wel ‘De langste kunstgalerij ter wereld’.

Praktische informatie over de metro in Stockholm

Praktische informatie eerst: hoe werkt die metro eigenlijk? Gelukkig is dat heel simpel. Ik zet alle benodigde informatie voor je op een rijtje.

Hoe werkt de metro in Stockholm?

Een metrokaartje is een soort OV-chipkaart die geldig is in meerdere vervoersmiddelen. Je kunt met het ticket dus bijvoorbeeld ook met bus, tram of ferry.

Een kaartje is 75 minuten geldig. Met één kaartje kun je dus al een tour doen langs allerlei metrostations, want je hebt daar ruim een uur de tijd voor.

Je hebt verschillende soorten kaartjes. Je kunt een kaartje kopen voor eenmalig gebruik. Deze kan geldig zijn voor 75 minuten, 24 uur of 72 uur. Wil je een ticket voor een andere periode? Dan kun je een soort OV-chipkaart nemen, de SL Accesscard. Bij de prijzen zal ik daar meer over vertellen.

Het ticket werkt ook vergelijkbaar als een soort OV-chipkaart: je legt hem tegen het poortje zodat het open gaat. Kan niet missen.

Wat kost de metro in Stockholm?

Dit is erg afhankelijk van welk soort kaartje je neemt. Een los ticket voor 75 minuten kost op moment van schrijven SEK 45 (Zweedse kroon). Dat is ongeveer €4,30. Het kan echter goedkoper zijn om de Zweedse versie van de OV-chipkaart te kopen.

Deze SL Access card kost SEK 20. Deze kun je echter blijven gebruiken, ook als je nog eens teruggaat naar Stockholm. Hierop kun je tegoed laden bij de machines. Een rit kost je dan SEK 32 (ruim €3,00).

Ben je van plan vaker met de metro te gaan? Kies dan voor een kaart die langer geldig is. Een kaart voor 24 uur heb je eruit bij 5 ritten, een kaart voor 72 uur bij 9 ritten en een kaart voor 7 dagen bij 11 ritten. Je kunt alle prijzen terugvinden op de website van SL. Zelf koos ik voor 4 dagen voor de 7-daagse kaart, omdat ons hotel al een stuk uit het centrum was. Ik was dus sowieso 8 ritten kwijt aan heen en weer gaan naar het hotel elke dag.

Waar koop je een SL Access card?

Wil je voor de, in mijn ogen voordeligere, SL Access card gaan? Deze kun je kopen bij een kiosk. Ik kocht hem zelf bij Pressbyrån in Cityterminalen, waar mijn bus vanaf het vliegveld aankwam. Gelukkig spreken ze goed Engels daar. Deze man gaf me de kaart en heeft meteen het tegoed voor 7 dagen erop gezet. Ik kon hier gewoon pinnen.

Het is ook mogelijk om de SL Access card te kopen in een metrostation bij een ticketkantoortje.

Tour langs de kunst in de metro in Stockholm

Je ziet de station natuurlijk sowieso als je met de metro reist. Maar mocht je het leuk vinden om er meerdere te zien, dan kun je natuurlijk een tour doen langs meerdere metrostations.

Het is mogelijk om een gratis tour te doen langs de kunst, georganiseerd door SL, het metrobedrijf. Deze zijn echter alleen in het Engels in de zomermaanden; de rest van het jaar volg je die alleen in het Zweeds.

Wil je zelf op pad langs de metrostations? Het makkelijkste is natuurlijk om één lijn (dus één kleur) te volgen, maar dat is niet het leukst. Ik zet mijn favorieten voor je op een rijtje, verspreid over Stockholm.

T-Centralen

We beginnen in het centrum, met station T-Centralen. Dit station is niet alleen in het centrum, maar ook het eerste station waar je de metrokunst kon vinden. Hij is geopend in 1957. Het station is prachtig wit met blauw. Je moet hiervoor wel even doorlopen naar de blauwe lijn, want daar kun je deze schilderingen zien.

• Naam station: T-Centralen
• Lijn: rood, groen en blauw
• Kunstenaar: Per Olof Ultvedt

Alby

Het is een flinke rit, dus zelf ben ik helaas niet op dit station geweest. Maar wat is hij mooi! De felle kleur mosgroen en de bloemenpatronen maken dat ik hier zeker een bezoekje aan wil brengen tijdens een volgende trip naar Stockholm.

• Naam station: Alby
• Lijn: rood
• Kunstenaar: Olle Ängkvist

Stadion

Het metrostation Stadion heeft een prachtige regenboog. Het metrostation is blauw gemaakt, waardoor het net de kleur heeft van de lucht op een heldere dag. Daaroverheen is een felgekleurde regenboog gemaakt.

Het station moet je helpen herinneren dat vlakbij het Olympisch Stadion van Stockholm ligt, waar in 1912 de Olympische Spelen werden gehouden. Dit stadion wordt nog altijd gebruikt voor grote evenementen. Een heel fotogeniek station!

• Naam station: Stadion
• Lijn: rood
• Kunstenaars: Åke Pallarp en Enno Hallek

Mörby Centrum

Dit station is vooral mooi om haar ene gekleurde muur, met strepen in allerlei kleuren. Maar ook de gedachte achter de kunst op Mörby Centrum is mooi. De kunstenaars besloten de muren zo te schilderen dat de kleur lijkt te veranderen, afhankelijk van waar je op het platform staat. Probeer het maar eens!

• Naam station: Mörby Centrum
• Lijn: rood
• Kunstenaars: Gösta Wessel and Karin Ek

Kungsträdgården

Behalve naar het park waar het station naar vernoemd is, Kungsträdgården of ‘de Tuin van de Koning’, stap je op dit station uit voor het Nationalmuseum. Dit museum is net verbouwd en heropend, dus zeker een bezoekje waard.

Het metrostation is dat ook. Hoewel je op elk station een rondje moet lopen, moet dat hier zeker. Er is overal wel wat te zien. De standbeelden zijn replica’s van de beelden op het paleis dat vroeger bovenop het station stond. De kunstenaar liet zich duidelijk inspireren door het vroegere paleis en het verleden.

Het stadspark is overigens een prachtige plek voor een wandeling. Of het nu lekker in het zomerse zonnetje is of voor een rondje over de schaatsbaan in de winter.

• Naam station: Kungsträdgården
• Lijn: blauw
• Kunstenaar: Ulrik Samuelson

Solna Centrum

In 1975 opende de blauwe lijn en daarmee ook het station Solna Centrum. Dit is één van mijn favorieten door de heftige kleuren groen en oranje. Het groen is een bos, welk tafereel je ook op meerdere plekken kunt terugzien langs de muren. Het oranje is de schemerende lucht boven het bos. Prachtig!

• Naam station: Solna Centrum
• Lijn: blauw
• Kunstenaars: Karl-Olov Björk and Anders Åberg

Wat is jouw favoriete metrostation in Stockholm?

Delen of bewaren voor later?