Den Tilsandede Kirke: begraven kerkje bij Skagen in Denemarken
Het witte, trapsgewijze dak steekt boven de duinen uit. Wanneer je het slingerende pad volgt komt je langzaam dichter in de buurt van het gebouw. Het witte torentje steekt mooi af tegen de blauwe lucht en de groene bomen. Maar waar is de rest van de kerk? Wat is Den Tilsandede Kirke eigenlijk?
Den Tilsandede Kirke bij Skagen
In het noorden van Jutland bezoek je natuurlijk het fotogenieke plaatsje Skagen. Ook het allernoordelijkste puntje van Denemarken, Grenen, wordt meestal niet overgeslagen.
Maar wie Skagen bezoekt moet eigenlijk ook even een bezoekje brengen aan het fotogenieke witte kerkje Den Tilsandede Kirke. Ongeveer 5 kilometer ten zuiden van Skagen kun je dit kerkje vinden: in het Nederlands zouden we dit het begraven kerkje of de verzande kerk kunnen noemen.
Het kerkje inspireerde de beroemde Deense schrijven Hans Christian Andersen ook: hij heeft het gebruikt in zijn verhaal En Historie fra Klitterne.
Geschiedenis van Den Tilsandede Kirke
Aan het einde van de 14e eeuw werd dit witte kerkje gebouwd. De eigenlijke naam is de St. Laurentiuskerk, maar zo zul je hem tegenwoordig niet meer vinden. De stenen kerk was één van de grootste en belangrijkste in de regio. Hij was ongeveer 45 meter lang. De kerk zelf was gemaakt van rood baksteen, de toren was meer geel. In de 19e eeuw heeft de toren de huidige, witgepleisterde buitenzijde gekregen.
Het ging eeuwenlang goed met de kerk, maar in de 17e eeuw begon de kerk last te krijgen van de zandstormen in dit deel van Denemarken. Het kerkje werd steeds meer bedolven onder het zand van de nabijgelegen duin.
Op den duur werd het zo erg dat de kerkbezoekers steeds een pad naar de deur moesten graven voor ze de kerk in konden gaan. Uiteindelijk gaven ze het in 1795 op. De kerk werd gesloten door koning Christan VI.
Wat ligt er onder het zand?
In 1810 werd het grootste deel van de kerk afgebroken. Dat zal je wellicht verbazen: de meeste mensen denken dat de kerk daadwerkelijk verborgen ligt onder het zand. Niets is minder waar: de kerk is helaas weggehaald. Maar de toren staat er nog steeds en kun je nu bezoeken. Waarschijnlijk is deze blijven staan als baken voor de zeevaarders, zodat ze een herkenningspunt hadden.
Je kunt nog wel zien hoe ver het kerkje onder het zand verdwenen is. Aan de achterzijde van de toren zie je namelijk nog de boog die het dak van de kerk zelf aangeeft. En zoals je op onderstaande foto kunt zien komt Hugo nu met zijn hoofd boven het dak uit. Dat is dus flink wat meters zand!
Of ligt er stiekem toch nog iets?
Aan het einde van de 19e eeuw deed de huidige eigenaar van de kerk, het Nationalmuseet (dat je kunt bezoeken in de fijne Deense hoofdstad Kopenhagen) wat opgraafwerkzaamheden bij de kerk. Ze hebben echter nooit het hele gebied rond de kerk archeologisch onderzocht. Er wordt dus gezegd dat er toch nog enkele onderdelen van de kerk te vinden zijn, zoals bijvoorbeeld de vloer en het altaar. Wie zou het zeggen?
Den Tilsandede Kirke bezoeken
Het is momenteel nog steeds mogelijk om de kerktoren te beklimmen. De toren is niet heel hoog, maar je hebt weer iets meer uitzicht dan vanaf de grond.
Inmiddels heeft de kerk geen last meer van het zand: door de aanplanting van verschillende bomen blijven de duinen nu op hun plaats. Het kerkje ligt namelijk in natuurgebied Skagen Klitpantage, wat eind 19e eeuw is aangelegd. Het is sowieso een prachtig stukje natuur om even te wandelen om te fietsen. Op veel plekken in Jutland kun je genieten van prachtige en rustige duinen en stranden, waaronder hier in Skagen Klitplantage.
- Toegangsprijs toren: 25 Deense kroon per persoon
- Openingstijden: dagelijks van 10.00 tot 16.00 uur in de zomer, daarbuiten in de weekenden of geheel gesloten
- Adres: Gamle Landevej 63, Skagen
Hoe kom je van Skagen bij Den Tilsandede Kirke?
Den Tilsandede Kirke kun je makkelijk bereiken met de auto: het staat aangegeven op de borden (in het Deens). Je kunt er parkeren en wandelt dan nog een stukje door het duingebied tot je het kerkje bereikt hebt.
Geen auto? Je kunt het kerkje ook bezoeken vanuit Skagen met bijvoorbeeld de fiets of te voet. Het is ongeveer 5 kilometer. De mooiste route is om vanuit Skagen over de straat Gamle Landesvej te fietsen of lopen.
Deze kerk in Denemarken is mijn tip in het boek Insta Travel – 75 buitengewone bestemmingen in Europa van Kim van Weering. Wil je mijn tip of tips van andere reizigers voor de mooiste bestemmingen in Europa zien? Bestel het boek dan bij jouw de lokale boekhandel of hieronder via Bol.com.
Zou jij het ommetje uit Skagen maken om dit kerkje te zien?
