Wat te doen in Bratislava: tips voor de leukste bezienswaardigheden

Bratislava is de hoofdstad van Slowakije, maar nog niet zo bekend voor een stedentrip als andere Europese hoofdsteden. Het is echter een heerlijke stad vol prachtige gebouwen, toffe hotels en fijne slenterstraatjes. Daar moet dus verandering in komen! Daarom laat ik je zien wat te doen in Bratislava. Is deze stad echt de moeite van een stedentrip waard? Welke bezienswaardigheden zijn er in Bratislava?

Tijdens onze reis door Slowakije kon een bezoek aan hoofdstad Bratislava natuurlijk niet ontbreken. En dat bleek een verrassend leuke stad te zijn! Wij gingen twee dagen, maar ik zou zo terug kunnen om nog meer tijd door te brengen in deze leuke stad.

Wat te doen in Bratislava?

Ondanks dat Bratislava een relatief kleine hoofdstad is met ongeveer 650.000 inwoners, is er wel genoeg te doen. Slowakije is een heel jong land: het bestaat pas sinds 1993. Hoewel het door de geschiedenis heen aan verschillende rijken heeft toebehoord, is Bratislava dus ook een jonge hoofdstad.

Gelukkig is er wel een heleboel historie te vinden in Bratislava, want de stad heeft altijd een belangrijke rol gespeeld. Graag neem ik je mee langs al mijn tips voor Bratislava, zodat jij deze prachtige stad ook in jouw hart kunt sluiten.

Bratislava is ook een heel fijn beginpunt van je route voor een rondreis door Slowakije.

Stukje geschiedenis van Bratislava

Bratislava is al eeuwen een nederzetting, gebruikt door verschillende volken. De stad heeft lang de naam Pressburg gehad, wat je op sommige plekken in de stad nog steeds terug kunt zien.

Lange tijd is Pressburg onderdeel geweest van het Koninkrijk Hongarije. Van 1536 tot 1830 was het zelfs een kroningsstad, waar de koningen gekroond werden. In de 18e eeuw was koningin Maria Theresa aan de macht en onder haar floreerde de stad helemaal. Je zult ook veel over haar horen in Bratislava. Onder haar zoon ging het helaas minder met Pressburg.

De Eerste Wereldoorlog betekent een verschuiving van de macht, want Slowakije wordt onderdeel van Tsjechoslowakije. Niet iedereen was het hiermee eens, want er woonden ook veel Duitsers en Hongaren in Bratislava. Dit heeft voor veel onrust gezorgd. Uiteindelijk vluchtten veel van hen weg uit de stad, die in 1919 Bratislava genoemd wordt.

Bratislava onder het communisme

Bratislava is heel kort hoofdstad van Slowakije in 1939, wanneer omringende landen bezet worden door Nazi-Duitsland. Maar ook Slowakije wordt al snel bezet. Na de Tweede Wereldoorlog komt de macht van het nieuw gevormde Tsjechoslowakije in handen van de communistische partij.

Een belangrijk evenement in de geschiedenis van Bratislava is de ‘Candle demonstration’. Op 25 maart 1988 is er een massale demonstratie op het plein Hviezdoslavovo námestie. Mensen protesteren voor vrijheid van religie. Het is een vreedzame demonstratie, waarbij iedereen een kaars meedraagt. Desondanks wordt de opstand neergeslagen door de politie.

Deze eerste grote opstand tegen het communistisch regime in jaren speelde mee in de aanloop naar de Velvet Revolution in 1989. Deze Fluwelen Revolutie heet zo omdat er geen geweld werd gebruikt door de opstandelingen. Hoewel deze vooral groot was in de hoofdstad Praag, zijn er ook veel protesten geweest in Bratislava. Tijdens de protesten rinkelden de demonstranten met sleutels om aan te geven dat het tijd werd de poorten te openen.

De Velvet Revolution eindigde het communistische regime. In de jaren erna werd besloten dat Tsjechoslowakije uit elkaar zou gaan in twee losse landen. Op 1 januari 1993 werd Slowakije onafhankelijk van Tsjechië.

Bezienswaardigheden in Bratislava

Free walking tour

De beste manier om Bratislava te leren kennen is met een Free Walking Tour. Hierbij ga je met een Slowaakse local op pad door de stad. Je leert meer over de stad, de geschiedenis en wat er te zien is, maar ook over Slowakije zelf. Wij deden twee verschillende walking tours met Be Free Tours en die bevielen erg goed, dus die raad ik zeker aan.

Het voordeel van een free walking tour is dat je achteraf zelf kunt bepalen wat je de tour waard vond. Dat bedrag kun je vervolgens betalen aan jouw gids. En met wat geluk kan jouw gids je ook nog een berg fijne tips geven voor goedkopere restaurantjes!

Čumil of De Gluurder

Het meest gefotografeerde van heel Bratislava is het standbeeld van de rioolwerker Čumil. Hij is in 1997 neergezet. Later is het bord ‘Man at work’ dat naast hem staat toegevoegd, want mensen reden voortdurend over hem heen of vielen over hem. Dat beschadigde het standbeeld, dus het bord moet ervoor zorgen dat hij nu beter zichtbaar is.

Čumil betekent Gluurder, zo hebben wij ons laten vertellen. Het is nog altijd niet helemaal duidelijk wat de maker van het beeld precies voor ogen had. Is het een rioolwerker die uitrust van zijn werk? Of kijkt hij zo vrolijk omdat hij onder de rokjes van de voorbijlopende dames kan gluren?

Een bezoekje aan Bratislava is niet compleet zonder foto met Čumil. En volgens de legende kun je twee dingen doen: als je over zijn hoofd strijkt dan maakt dat je rijk, als je over zijn neus strijkt dan raak je binnenkort zwanger. Het is maar net wat je liever wilt 😉

Behalve Čumil heeft Bratislava nog meer leuke standbeelden, dus houd vooral je ogen open!

Oude stadhuis van Bratislava

Het oude stadhuis van Bratislava (of old town hall) ligt aan het plein Hlavné námestie in het centrum van de hoofdstad. Het is een bijzonder gebouw: eigenlijk bestaat het uit meerdere huizen die zijn samengevoegd. Door verschillende verbouwingen en reparaties door de eeuwen heen kun je verschillende bouwstijlen zien. Zo is het oudste deel gotisch, maar je ziet ook een deel in renaissancestijl en de toren is gerestaureerd in barok.

Als je iets dichterbij komt, dan zul je zien dat er in de toren een kanonskogel zit. Dit is geen echte kogel die is blijven hangen, maar een voorbeeld voor de stad. In de negentiende eeuw mochten huizen die getroffen waren door de oorlog een kanonskogel in de voorgevel maken om zo geen belasting te hoeven betalen. Het stadhuis liet zien hoe dit eruit moest zien. Uiteraard maakten veel mensen hier misbruik van door zelf ook een kanonskogel in de gevel te plaatsen.

Tegenwoordig kun je het Bratislava City Museum vinden in het oude stadhuis. Dit schijnt een heel leuk museum te zijn waar je meer kunt leren over de stad. Je hebt vanaf de toren mooi uitzicht over de stad. In de kelder kun je een martelkamer vinden, waar ze in Slowakije nogal gek op lijken te zijn (je ziet ze door het hele land).

Hviezdoslavovo námestie

Het plein Hviezdoslavovo námestie (of Hviezdoslav plein) is niet te missen in Bratislava. Het lange plein heeft niet alleen meerdere standbeelden (waaronder dat van Hans Christian Andersen) maar eindigt ook in het prachtige nationale theater van Slowakije. Het plein is een soort lange promenade en alleen voor voetgangers, wat het natuurlijk extra mooi maakt.

Op het plein staat een groot standbeeld van de Slowaakse poëet Pavol Országh Hviezdoslav. Deze traditionele dichter is erg bekend onder de Slowaken, want zij lezen zijn gedichten verplicht op school.

Het is ook het verzamelpunt voor de free walking tours door Bratislava.

Stadspoort: Saint Michael’s Gate

De enige overgebleven stadspoort van Bratislava in de St. Michael’s poort. Oorspronkelijk had de stad een stadsmuur met vier poorten, maar deze stadsmuur is afgebroken. De poort komt oorspronkelijk uit de twaalfde eeuw, maar wat je nu ziet is een latere reconstructie in barokstijl uit de achttiende eeuw. Ze hebben toen het standbeeld van St. Michael met de draak bovenop geplaatst.

Onder de poort zul je regelmatig mensen zien stilstaan. Zij kijken naar het kompasroos die in de grond ligt. Hier zoekt men of de eigen stad erbij zit en hoe ver deze van Bratislava af ligt en in welke richting.

Tegenwoordig kun je in de poort een museum vinden over de oude stadsmuur en over allerlei wapens. Ik heb dit zelf niet bezocht, maar je schijnt een mooi uitzicht te hebben vanaf de bovenste verdieping.

Kroningspad

Bratislava is een oude kroningsstad. Dit betekent dat de koningen van Hongarije (waar Bratislava toen toe behoorde) van de 16e t/m de 19e eeuw gekroond werden in Bratislava. De stad is hier nog steeds erg trots op en dat is op verschillende manieren terug te zien.

De belangrijkste, maar ook meest subtiele manier is het kroningspad. Door de stad heen kun je met kleine kroontjes in de grond zien hoe de koningen door de stad gingen na een kroning.

De kroningen werden altijd groots gevierd in Bratislava en dat doen ze nog steeds. Eind juni is er een groot Kroningsfestival in de stad. Elk jaar staat deze in het teken van een andere koning of koningin. Tijdens de originele kroningen werden de fonteinen gevuld met wijn in plaats van water. En ik heb me laten vertellen dat er tijdens het Kroningsfestival nog altijd één fontein in Bratislava is waar wijn uit komt…

De Blauwe Kerk: Sint Elizabeth kerk

De wijk waar deze kerk in ligt lijkt in eerste instantie niet zo bijzonder, tot je plotseling tegen de katholieke St. Elizabethkerk aanloopt. Deze kerk heeft als bijnaam ‘Blue Church’ en dat is niet verbazend, want hij is helemaal blauw. De muren, het dak, de toren: er is niets aan de kerk wat niet blauw lijkt te zijn.

De blauwe kerk is gebouwd in art nouveau stijl. Hij is geopend in 1913 en gebouwd naar plannen van de architect Ödon Lechner. Oorspronkelijk was het idee om de hele buurt in art nouveau stijl te maken. Zo is de school die tegenover de kerk staat ook in deze stijl gebouwd, maar deze is niet blauw.

Je kunt naar binnen gluren bij de kerk, want zelfs als hij dicht is kun je wel door de buitenste deuren en dan door het raam kijken.

Voor de kerk staat een standbeeld. Dit standbeeld is voor het ongeboren kind. Het is een beetje een dubieus standbeeld, omdat het eigenlijk tegen abortus is. Denk er dus even over na voor je hier een foto van maakt, want de betekenis een beetje onduidelijk en staat ook niet aangegeven bij het standbeeld.

Opstandplein Námestie SNP

Het bekende plein SNP (dat staat voor Slovenského Národného Povstania of Slowaakse Nationale Opstand) in Bratislava is bekend vanwege de vele opstanden die er gehouden zijn. Dit is nog steeds de plek waar mensen samenkomen. Recentelijk is er veel politieke onrust geweest in Slowakije en ook toen kwamen er duizenden mensen naar Bratislava om hier te protesteren.

Het bekendste protest is echter de opstand in 1944, waarnaar het plein ook is vernoemd. Slowakije werd toen bezet door nazi-Duitsland en was onderdeel van Tsjecho-Slowakije. Door heel Slowakije kwamen mensen in opstand tegen de bezetting. Dit verliep lange tijd heel succesvol, maar de verwachte steun van de Sovjet-Unie bleef uit, waardoor de Duitsers het gewonnen gebied uiteindelijk weer in handen kregen.

Op het plein staat nu een monument ter nagedachtenis aan deze opstand. Rondom het plein heb je allerlei restaurants. Er is ook een postkantoor dat vanbinnen heel mooi in neobarok stijl is gemaakt, maar Hugo en ik hebben het niet kunnen vinden.

Kasteel van Bratislava

Op de berg staat Bratislava Castle, het kasteel van Bratislava. Dit is kasteel heeft jarenlang leeggestaan. Er staat al eeuwen een burcht op de plek van het huidige kasteel. In de 15e eeuw werd het huidige gebouw neergezet. In al die jaren heeft het kasteel daar onverwoestbaar en ongeslagen op de berg gestaan.

Geschiedenis van het kasteel

Door de jaren heen had het kasteel veel verschillende functies. Uiteindelijk kwam het in 1802 in handen van het leger en werden er soldaten in geplaatst. De Slowaken zeggen gekscherend dat het kasteel ten onder is gegaan aan een Italiaans diner, want tijdens deze gebeurtenis in 1811 brak er een grote brand uit en werd het kasteel verwoest.

Na deze brand lag het kasteel jaren in puin. Er zijn meerdere keren pogingen ondernomen er iets van te maken, maar onder andere de twee Wereldoorlogen hielpen niet echt mee. Vanaf 1946 werd er een amfitheater gebouwd en werden er 15 jaar lang openluchtfilms vertoond.

In 1953 kwamen er eindelijk concrete plannen en in 1957 begon men met de reconstructie van het kasteel. Dit heeft jaren geduurd en is in meerdere fases gegaan. Het heeft nog even stilgelegen tijdens de latere oorlog in dit gebied, maar men is daarna weer verder gegaan.

Bratislava Castle: hoe is het nu?

De laatste restauratie begon in 2008 en is inmiddels afgerond. Het kasteel is dus pas recent in zijn nieuwe glorie te bewonderen. Het staat nu ook als prachtige eyecatcher bovenop de berg, je kunt het niet missen als je Bratislava in komt.

Het museum in het kasteel is onderdeel van het Slovak National Museum. Ik had er wel goede dingen over gehoord, maar helaas viel het een beetje tegen. Het gebouw is erg mooi, maar je hebt niet zulk heel mooi uitzicht vanaf de toren. Je kunt er niet naar buiten, maar moet door de ramen de stad bekijken. Het is er vooral erg benauwd.

Er is echter wel vooruitgang. Zo is de archeologische tentoonstelling onwijs mooi. Hij zit een beetje verstopt, maar zoek hem vooral op. Dit is prachtig gemaakt en ik zou bijna alleen daarvoor naar het museum gaan. En wij hadden geluk, want de vriendelijke suppoost besloot het raam ineens open te zetten waardoor we een prachtig uitzicht hadden. Geen idee of het speciaal voor ons was, maar ik waardeerde het zeker!

• Entreeprijs: 10 euro (4 euro voor studenten)
• Openingstijden: 9.00 – 18.00 uur, gesloten op maandag

Oude joodse wijk van Bratislava

Helaas is er niet meer veel over van de oude joodse wijk van Bratislava. In 1972 bouwde met de brug Most SNP, beter bekend als de UFO Bridge, die de wijk Petržalka met de rest van de stad verbindt. Maar de toegangsweg naar deze brug ging dwars door de oude joodse wijk.

In de aanleg van deze brug werd niet alleen een deel van deze wijk gesloopt, maar ook de synagoge. Tegenwoordig is er daarom onderaan de brug een monument gemaakt. Helaas kan deze keuze van het toenmalige communistische regime niet meer teruggedraaid worden.

De Most SNP heeft zijn bijnaam te danken aan het ufo-vormige panoramadek dat je bovenop de brug kunt vinden. Je kunt hier voor iets minder dan 10 euro naar boven voor een uitzicht over de stad. In de avond heeft dit panoramadek allerlei kleuren, die voorspellen welk weer het de volgende dag gaat worden.

Toch nog iets zien van de oude joodse wijk? Als je vanaf de UFO Bridge richting het kasteel loopt, dan ga je omhoog door het laatste stukje van de wijk dat er nog staat.

Kathedraal St. Martin

Vroeger stonden de synagoge en de kathedraal naast elkaar in deze wijk in Bratislava, maar alleen de kathedraal heeft het overleefd. Al van buiten kun je zien dat Bratislava een kroningsstad was toen ze nog bij Hongarije hoorde, want er staat een grote kroon op de toren.

De kathedraal van Bratislava is gratis te bezoeken. De binnenzijde is prachtig, met indrukwekkende glas-in-loodramen. En je kunt natuurlijk het beeld van Sint Maarten niet missen, de naamgever van de kerk. Wellicht ken je het bekende verhaal wel waarin hij zijn mantel deelde met een bedelaar?

Vergeet ook vooral niet even te gaan kijken in het koor. Op de randen zitten allerlei aparte diertjes, erg leuk om te zien!

Primate’s Palace: paleis van de aartsbisschop

Middenin de stad staat een groot roze paleis: het paleis van de aartsbisschop. Wij waren hier nieuwsgierig naar, dus we besloten het een bezoek te brengen. Dit doe je door naar binnen te gaan en dan de trap op.

Volgens mij komen er niet zo veel bezoekers, want we trokken veel bekijks. Je krijgt een Engelse uitleg mee en bekijkt vervolgens een aantal zalen. Het is vrij klein, maar het is wel een heel mooi gebouw. Vooral de kapel helemaal achteraan is echt ontzettend mooi. Je mag helaas geen foto’s maken.

• Entreeprijs: 3 euro (exacte prijs kan afwijken)
• Openingstijden: 10.00 – 17.00 uur, gesloten op maandag

Dagtrip naar Devín kasteel

Genoeg tijd en de stad al ontdekt? Dan kun je een dagtrip vanuit Bratislava maken naar het kasteel Devín. Deze kasteelruïne ligt niet zo ver van Bratislava: slechts 10 kilometer.

Het blijft een ruïne, maar het ziet er prachtig uit. Dit komt mede door de locatie, want het kasteel van Devín ligt op de kruising van de rivieren Morave en Donau. Wij hebben eindeloos staan kijken naar de uitzichten en genoten van de telescoop. Deze lijken overal in Slowakije nog gratis te zijn, dus neem vooral even een kijkje.

• Entreeprijs: 5 euro
• Openingstijden: 10.00 – 19.00 uur (korter in de winter)

Hoe kom je van Bratislava bij Devín?

Vanaf de busstop bij de Most SNP brug kun je bus 28 of 29 nemen naar Devín. Deze stopt vlakbij het kasteel.
Heb je beschikking tot een auto? Dan kun je gratis parkeren onderaan het kasteel.

Er zijn talloze prachtige kastelen in Slowakije: lees ook mijn tips voor de mooiste kastelen in het land.

Uitstapje naar een andere hoofdstad

Wist je dat Bratislava heel dicht bij twee andere Europese hoofdsteden ligt? De hoofdstad ligt vlakbij de grens met zowel Oostenrijk en Hongarije, waardoor je er prima een gemixte stedentrip van kunt maken.

Wenen

Zowel Bratislava als Wenen ligt aan de rivier Donau. Ze liggen zeer dicht bij elkaar en worden ook vaak gecombineerd. En niet alleen door toeristen, ook de inwoners van Bratislava gaan graag naar Wenen.

Vanaf Bratislava ben je in iets meer dan een uur met de trein in Wenen. Maar het is ook erg leuk om de boot te nemen: zo ga je de Donau af richting de Oostenrijkse hoofdstad.

Wenen is een prachtige stad waardoor ik ontzettend verrast werd. Zoveel prachtige gebouwen, je komt ogen te kort. En voor een liefhebber van kastelen en paleizen zoals ik is het ook een must, vooral het beroemde Schloss Schönbrunn dat bekend staat als het paleis van Sisi.

Boedapest

Het Hongaarse Boedapest ligt iets verder van Bratislava dan Wenen, maar ook dit kun je prima combineren als je iets meer tijd hebt. De reistijd is ongeveer 2,5 uur tussen de twee steden. Ik vond een aantal handige tips voor deze reis.

Boedapest komt de laatste jaren heel erg op als stedentripbestemming door de lage prijzen en de mooie bezienswaardigheden. Je raadt het bijna niet, maar ook Boedapest ligt aan de Donau: de rivier gaat er zelfs dwars doorheen.

Graris parkeren in Bratislava

Reis je net als wij met de auto naar Bratislava? Dan ben je natuurlijk op zoek naar een plek om je auto te parkeren. Na even zoeken vonden wij een heel goede gratis parkeerplek.

Je zoekt in Google Maps naar Pomník Daniela Tupého. Dit ligt naast de brug Starý Most. Als je op de parkeerplaats staat met je gezicht naar de Donau, dan is de brug rechts van je. De parkeerplaats ligt aan het water.

Vanaf de parkeerplaats loop je zo de brug op en steek je die over om in Bratislava te komen. Eventueel rijdt er ook een tram over de brug naar de stad (lijn 3). Als je haast hebt of moe bent dan is de tram een goede optie, maar wij hebben ook een dag gelopen en dat was echt prima te doen.

Wij hebben zelf de auto ’s nachts niet laten staan op de parkeerplaats, want wij moesten met de auto terug naar de camping. We hebben er wel twee dagen probleemloos gestaan. Ik had niet het gevoel dat het een gevaarlijke plek was in de nacht, maar ik zou de auto dan niet vol met spullen laten liggen.

Bonus: je hebt vanaf de parkeerplaats en brug een waanzinnig uitzicht over de stad en de UFO!

Overnachten in Bratislava

Op zoek naar de leukste overnachtingsplekken in Bratislava?

Zelf was ik erg gecharmeerd van het stoere LOFT Hotel Bratislava. Zij hebben waanzinnig mooie kamers. Reviews over zowel het hotel, de locatie als het ontbijt zijn lovend. Ik wil terug om hier te slapen!

Op zoek naar iets betaalbaars en simpels op een heel goede locatie? Dan valt mijn keuze op City Center Best Place Apartments. Ook een goede uitvalsbasis voor de stad!

Dit waren mijn tips voor de Slowaakse hoofdstad. Ik hoop dat je met deze bezienswaardigheden in Bratislava een goed beeld hebt gekregen van de prachtige stad. Zou jij een bezoek overwegen?

Delen of bewaren voor later?