Amsterdamse Waterleidingduinen: wandelen, dieren spotten en meer tips
Eén van de bekendste en misschien wel mooiste natuurgebieden in Nederland zijn de Amsterdamse Waterleidingduinen. Je kunt hier heel mooi wandelen en hebt grote kans om wildlife te zien, zoals herten en vossen. Aan de hand van onze ervaringen alles wat je wilt weten over de Amsterdamse Waterleidingduinen.
Inhoudsopgave
Wat zijn de Amsterdamse Waterleidingduinen?
De Amsterdamse Waterleidingduinen: wat zijn dat nou eigenlijk? De naam is eigenlijk vrij duidelijk. In dit duingebied wordt 66% van de voorzuivering van het drinkwater van Amsterdam gedaan. Dit komt neer op 70 miljoen kubieke meter water per jaar! En dat gebeurt al sinds 1853.
Het water komt uit het Lekkanaal bij Nieuwegein. Dit wordt eerst voorgezuiverd en dan pompen ze het naar de Amsterdamse Waterleidingduinen. Het duinzand zuivert het water vervolgens in drie maanden. Dat kan gewoon in de natuur, hoe handig? Daarna gaat het nog naar een zuiveringsinstallatie voor het echt Amsterdams drinkwater is.
Het is echter ook een prachtig natuurgebied met zowel duinen als bos. Het staat vooral bekend om het feit dat je er allerlei dieren kunt zien, van vrij dichtbij ook. Vooral de herten zijn totaal niet bang en staat vaak erg dichtbij. Hoe tof is dat?
Waar liggen de Amsterdamse Waterleidingduinen?
De Amsterdamse Waterleidingduinen liggen tussen Zandvoort en Noordwijk in, wat beide bekende badplaatsen zijn. Vaak combineren mensen een bezoekje aan de duinen met een weekend in Zandvoort bijvoorbeeld, omdat er ook een ingang in Zandvoort zit. Het ligt ook redelijk in de buurt van Haarlem, dus ook dat kun je combineren met een bezoekje aan de Waterleidingduinen. Het gebied is ongeveer 5 bij 10 kilometer.
Praktische informatie
Alle handige informatie die je nodig hebt voor je de Amsterdamse Waterleidingduinen gaat bezoeken op een rijtje gezet.
Welke ingangen zijn er in de Amsterdamse Waterleidingduinen?
Er zijn vier ingangen bij de Amsterdamse Waterleidingduinen. Het maakt in principe niet zoveel uit welke ingang je neemt. Zelf nam ik de ingang Panneland, omdat dit het meest logisch was vanuit mijn huis. Maar op elke locatie is prima en kun je verschillende routes lopen (daarover later meer).
- Ingang Panneland (Vogelenzangseduinweg 2, Vogelenzang)
- Ingang Zandvoortselaan (Zandvoortselaan 130, Zandvoort)
- Ingang De Zilk (Joppeweg 1, De Zilk)
- Ingang Oase (Eerste Leijweg 2, Vogelenzang)
Wat kost de toegang tot de Amsterdamse Waterleidingduinen?
De Amsterdamse Waterleidingduinen mag je niet gratis bezoeken. Het is de bedoeling dat je toegang betaalt.
Kinderen zijn gratis, maar volwassenen betalen 1,50 euro voor een bezoekje. Je kunt deze dagkaarten online bestellen of bij de automaten bij de ingangen. Het maakt niet uit wat je doet, maar bij de automaat zou het kunnen dat je even in de rij moet staan.
Ben je van plan vaker te gaan? Je kunt ook een jaarkaart kopen voor 10 euro, daarmee mag je een jaar lang onbeperkt gaan.
Je kunt de duinen bezoeken van zonsopkomst tot zonsondergang. Als het donker is mag je het natuurgebied niet in. Honden zijn niet toegestaan en je mag alleen wandelen, niet fietsen.
Parkeren bij de Amsterdamse Waterleidingduinen
Bij alle ingangen in de Amsterdamse Waterleidingduinen kun je parkeren. De parkeerplaatsen zijn alleen niet allemaal even groot. Als je in het weekend of op een feestdag gaat zou de parkeerplaats vol kunnen raken. Het kan daarom verstandig zijn om op een andere manier te komen, bijvoorbeeld met de fiets of het OV als dat een mogelijkheid is.
Parkeren kost 2 euro per dag. Je kunt een parkeerkaart kopen bij de automaat bij het parkeerterrein. Ga je vaker? Het is ook mogelijk om een jaarkaart te kopen voor 35 euro per jaar. Hiermee mag je steeds met één auto tegelijk parkeren.
Welke dieren zijn er?
De bekendste dieren die je kunt zien zijn de damherten en de vossen. De damherten zijn de echte eyecatchers die je niet kunt missen. Dit zijn de typische Bambi-herten in mijn ogen, met bruine vacht met witte vlekken. De mannetjes zijn wat groter dan de vrouwtjes (hindes) en hebben een gewei. Ze verliezen dit gewei in april en vanaf juni groeit het dan weer aan. De geweien zijn op hun grootst in de bronsttijd.
Damherten zijn momenteel een probleem in het natuurgebied. Er zijn er zoveel dat ze overlast veroorzaken voor de natuur. Ze schrapen de bast van de bomen en eten de vlaktes kaal. Om die reden zijn ze overgegaan op het afschieten van de herten om de populatie in stand te houden. Erg omstreden natuurlijk: laat je de natuur zijn gang gaan, waardoor de natuur verloren gaat door de vele damherten (en ze uiteindelijk geen voedsel meer hebben) of grijp je in?
Waar kun je herten zien in de Amsterdamse Waterleidingduinen?
Dit antwoord is simpel: overal! Als je de duinen inloopt zal je al snel merken dat er eigenlijk overal damherten zijn. Wij zagen ze vooral in het duingebied, maar ook in het meer bosachtige deel zagen we herten. Deze waren vaak wat verder weg en verscholen tussen de bomen.
Om heel eerlijk te zijn zag ik de meeste herten vlakbij de ingang (in mijn geval Panneland). Na het wildrooster kwamen we ze al vrij snel tegen.
Een bekend fenomeen in de Amsterdamse Waterleidingduinen zijn de burlende herten. Maar waar kun je dan burlende herten zien? Het eerlijke antwoord: niet. Damherten burlen namelijk helemaal niet, ze knorren. Dit is een ander geluid. Burlen is het geluid dat edelherten maken. Hun bronst is iets eerder, in september en oktober. Dit zag ik bijvoorbeeld in Denemarken in Jægersborg Dyrehaven.
De bronst van de damherten is in het najaar, in oktober en november. Een heel goed moment om de Amsterdamse Waterleidingduinen te bezoeken dus!
Een ander goed moment om te gaan is na juni. In juni worden namelijk de kalfjes geboren. En wat is nou schattiger dan al die kleine hertjes? Uiteraard is het belangrijk om altijd goed afstand te houden van de herten!
Waar kun je vossen zien in de Amsterdamse Waterleidingduinen?
Fotografen die vaak in de AWD te vinden zijn doen er helaas vaak geheimzinnig over: waar kun je nu vossen zien? De meest gelezen plek is de overgang tussen de Duizendmeterweg en de Strandweg. Maar je moet maar net geluk hebben.
Zelf heb ik helaas geen vossen kunnen zien, maar Hugo heeft ze wél gespot toen hij in het gebied was. Helaas was hij hier met een collega die hier regelmatig komt, waardoor hij niet zo goed opgelet heeft. Mocht ik ze de volgende keer tegenkomen dan zal ik je vertellen waar ik ze gezien heb!
Let op: het is niet toegestaan om de vossen te voeren! Regelmatig doen mensen dit wel om ze te lokken en mooi op de foto te krijgen. Dit is absoluut niet nodig, dus doe dit ook niet! Het is heel slecht voor de dieren om ze te voeren.
Vogels, kikkers en konijnen
Behalve de damherten en vossen kun je ook allerlei vogels zien in de Amsterdamse Waterleidingduinen. Er zijn verschillende soorten, van de vogels die je op veel plekken ziet zoals roodborstjes, koolmezen en zwanen tot bijzondere vogels zoals blauwborstjes en ijsvogels.
Tot slot zijn er natuurlijk ook nog allerlei andere dieren, zoals verschillende kikkers en hagedissen. En wat dacht je van de konijnen die hier rondrennen?
Wandelen in de Amsterdamse Waterleidingduinen
De hoofdreden om naar de Amsterdamse Waterleidingduinen te gaan is natuurlijk om te wandelen! Okee, stiekem om de dieren te zien. Maar ook om te wandelen.
Routes
Bij elke ingang zijn er meerdere routes te vinden. De routes door de duinen wisselen tussen de 3 tot wel 30 kilometer. Je kunt bij de ingang kijken welke routes er zijn en welke afstand je wilt lopen. Zo liep ik bijvoorbeeld de blauwe route vanaf ingang Panneland. Deze route is 7 kilometer lang en best afwisselend qua natuur.
Wat echter erg leuk is in dit natuurgebied is dat je vrij bent van de paden af te gaan. Je mag dus lopen waar je wilt! Je kunt dus ook op eigen houtje op pad gaan. Je moet dan alleen zelf in de gaten houden hoe je weer terugkomt bij het beginpunt. Ik vind wandelroutes volgen daarom altijd wel makkelijk.
De routes zijn heel makkelijk te volgen, want er staan paaltjes met de kleuren die je helpen met de route.
Regels
Zoals gezegd: het is in de Amsterdamse Waterleidingduinen geen regel dat je op de paden moet blijven. Superleuk, want in de meeste natuurgebieden is dit (logischerwijs) wel het geval.
Er zijn echter wel een paar regels:
- Toegang alleen tussen zonsopkomst en zonsondergang
- Toegangsbewijs verplicht voor volwassenen
- Honden zijn niet toegestaan (ook niet aangelijnd!)
- Alleen voor wandelaars, dus ook niet fietsen of met een ander voertuig
Ben jij weleens in de Amsterdamse Waterleidingduinen geweest?
Dit vind je misschien ook leuk om te lezen:
